SALA POLISENSORYCZNA – DOŚWIADCZEŃ ŚWIATA
Jest elementem wieloprofilowej, kompleksowej metody usprawniania zaburzonych zmysłów. Metoda korzystania z sali oparta jest na holenderskiej metodzie stymulacji zmysłowej Snoezelen. W praktyce słowo to oznacza dwa pojęcia: wąchać oraz drzemać, być w półśnie. W naszym Ośrodku jest to specjalnie wyodrębnione pomieszczenie, wyposażone w różnorodne urządzenia stymulujące rozwój zmysłów. Sala ta, to miejsce, które łączy w sobie dwa pozornie przeciwstawne cele – aktywizacji i relaksacji. Odpowiednie wyposażenie i postępowanie terapeutyczne pozwalają na równoczesne osiąganie jednego i drugiego, prowadząc do założonych rezultatów. Odbiorcami terapii polisensorycznej, są dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w różnych stopniach szczególnie głęboką, z mózgowym porażeniem dziecięcym, autyzmem, zespołem Downa, zaburzeniami mowy, niepełnosprawnością ruchową itp. Przebywanie w sali jest indywidualnie dostosowane do każdego dziecka. Podczas planowania czasu i rodzaju ćwiczeń bierzemy pod uwagę potrzeby dziecka, jego predyspozycje psychiczne i fizyczne, motywację, wytrzymałość. Podczas zajęć w sali panuje specyficzna atmosfera relaksu i odprężenia wytworzona za pomocą odpowiedniej muzyki, dźwięków, gry świateł, dobranych zapachów i innych bodźców. Tak harmonijnie skomponowane ćwiczenia wywołują u dzieci ożywienie, zainteresowanie i motywację do poznawania i działania. Podczas zajęć dziecko otrzymuje możliwości takiego przeżywania świata i kontaktu z otoczeniem, których w codziennych warunkach nie jest w stanie przeżyć i doświadczyć z powodu swojej niepełnosprawności. Metoda „ podążania za dzieckiem” lub inaczej „jeden krok za dzieckiem” jest jak najbardziej celowa i satysfakcjonująca dla obu stron. To dziecko najczęściej samo wybiera sobie ulubioną formę aktywności i nie zawsze poddaje się sugestiom wychowawcy. W tej sytuacji rolą wychowawcy jest dyskretne naprowadzanie i kierowanie dziecka do poddawania się stymulacji najbardziej mu potrzebnej i właściwej dla redukowania zaburzeń, które posiada. Niepełnosprawna osoba w sali posiada więc wolność wyboru tych bodźców, które są dla niego najprzyjemniejsze, na których chce się koncentrować i którymi pragnie się zajmować. Motywacją ich wyborów nie muszą być działania wychowawcy, lecz elementy tworzące tą salę. Pobyt w sali pozwala na chłonięcie, badanie i kontrolowanie szerokiego zakresu bodźców zmysłowych w przyjaznym otoczeniu. W bezpiecznym, wygodnym miejscu podstawowe zmysły pobudzane są muzyką, efektami świetlnymi i łagodnymi wibracjami. Pozytywne działania przenoszą się na inne sytuacje i w konsekwencji stymulacji i interakcji prowadzą do polepszenia komunikacji i funkcjonowania w najbliższym środowisku.
Nasza w sala Ośrodku wyposażona jest:
1. KOLUMNA WODNA z bąbelkami – to szklana tuba wypełniona wodą. Posiada miękkie podesty zapewniające bezpieczeństwo i chroniące przed uderzeniami. Kolumna wodna dostarcza miłych wrażeń wzrokowych i dotykowych. Od spodu wydostaje się powietrze , które wywołuje wznoszenie się powietrznych bąbelków. Przepływają one w strumieniu łagodnie zmieniającego się światła. Dzięki specjalnemu panelowi interaktywnemu z przyciskami, dziecko ma możliwość samodzielnego wyboru koloru wody. Kolumna wodna często wypełniona jest pływającymi rybkami co daje niezwykły efekt akwarium. Urządzenie to stymuluje wzrok – dziecko obserwuje zmieniające się barwy i ruch bąbelków. Doskonale stymuluje dotyk – dziecko może przytulać się twarzą lub całym ciałem odczuwając delikatne wibracje. Ma możliwość głaskania, dotykania rękoma, stopami, łapania pojawiających się rybek. Kolumna wodna może być wykorzystana do ćwiczeń relaksacyjnych lub tematycznych.
2. ŚWIATŁOWODY – dostarczają silnych wrażeń wzrokowych poprzez zmieniające się kolory. Zwiększają koncentrację uwagi, wzbudzają zainteresowanie oraz chęć do działania (dotykania, chwytania). Sprzyjają także gromadzeniu nowych doświadczeń w zakresie percepcji dotykowej, wpływają na poprawę celowości, precyzji ruchów oraz kształcenie u dziecka autoorientacji. Dzięki nim możliwa jest nauka przewidywania kolorów – rozwijania pamięci wzrokowej.
3. TABLICA LUSTRZANA Z WĘŻAMI UV – jest elementem stymulującym percepcję wzrokową. Wykonana jest z bezpiecznego lustra ,odpornego na ewentualne uderzenia. W górnej części tablicy zamontowana jest lampa UV, za pomocą której podświetlać można różne przedmioty świecące w promieniach ultrafioletowych. Dzieci lub dorosłe osoby ze sprzężoną niepełnosprawnością z uwagi na ogromne deficyty ruchowe nie zdają sobie często sprawy, że posiadają ciało a przede wszystkim nie czują swojego ciała. Dlatego zabawy z użyciem lustra mogą wiele zmienić w odczuwaniu schematu własnego ciała. Dzieci w lustrze obserwują własną sylwetkę, gestykulację i mimikę. Uzyskują informację o własnym ciele. Elementy podświetlone lampą UV zapewniają duży kontrast widzianych przedmiotów, co ma istotne znaczenie dla dzieci z dysfunkcją analizatora wzrokowego. Poprzez ćwiczenia z lampą UV można realizować wszystkie etapy rozwoju wzroku:
• Doskonalić fiksację czyli skupienie wzroku,
• Doskonalić skokowość czyli zdolność wodzenia wzrokiem,
• Doskonalić rotację czyli zdolność poruszania oczami we wszystkich kierunkach.
4. KULA LUSTRZANA – Zestaw Lustrzany: kula lustrzana z silnikiem napędzającym fi 20c + reflektor z czterokolorową tarczą oświetlający kulę. Kule lustrzane wykorzystywane są do rozwijania percepcji wzrokowej. Odpowiednio podświetlone dają ciekawe refleksy świetlne, przypominające zabawę w kolorowe „świetlne zajączki”, przemieszczające się wokół kuli, padające na ścianę lub odbijające się w lustrzanym odbiciu. Kula lustrzana ma w Sali wielorakie możliwości wykorzystania. Oprócz stymulacji wzroku , wpływa też na percepcję dotykową i rozwijanie ruchu. Może symulować krople deszczu, padające płatki śniegu czy gwiazdy. Dodatkowe efekty uzyskuje się przez zatrzymanie refleksów świetlnych na ścianie , podłodze czy suficie lub wprawianie ich w ruch.
5. PROJEKTOR SOLAR Rzutnik Solar jest projektorem średniej mocy, w którym można wykorzystać zarówno tarcze żelowe płynne, jak i tarcze z różnokolorowymi obrazami namalowanymi na płytce szklanej. Wielkość wyświetlanego obrazu to koło o średnicy do 3m.
6. ZESTAW ŚWIETLNO – DZWIEKOWY – posiada płytki podłogowe ze szkła akrylowego z kolorowymi polami. Pola emitują światło pod wpływem nacisku. Podłoga połączona jest z panelem ściennym – tablica kurantów. Naciskając ręką lub chodząc po kolorowych kwadratach powodujemy włączenie żarówek pod nimi oraz uruchamiamy gong o dźwięku odpowiadającym danej płycie. Jednocześnie z włączeniem podświetlenia kwadratów, włączają się okrągłe pola znajdujące się na tablicy kurantów z takim samym kolorem. Urządzenie to posiada wiele funkcji użytkowych – łączy w sobie możliwość wpływania na zmysły wzroku, słuchu i dotyku.
Poza specjalistycznym wyposażeniem i urządzeniami w Sali Doświadczania Świata znajdują się:
• Materace, siedziska,
• Poduszki, koce,
• Piłki,
• Kominki zapachowe , świeczki, olejki,
• Zabawki, klocki, maskotki,
• Odtwarzacze CD, radiomagnetofon.
